16 lutego 1946, w okolicach Orłowa, pod Gajrowskimi odbyła się bitwa, w której liczące 1500 osób odziały NKWD, KBW, UB i Ludowego Wojska Polskiego zaatakowały 130 żołnierzy NZW. W bitwie zginęło, jak podają źródła od 16 do 22 partyzantów.
Odział NZW nie mógł pochować zabitych, ani zabrać ich ciał ze sobą. Kilka dni po bitwie pogrzebu dziewięciu ciał dokonała wspólnie ze swoim bratem mieszkanka Gajrowskich, Stefania Gazda.
Dziś, w Orłowie odbył się pierwszy w Polsce pogrzeb ekshumowanych Niezłomnych Żołnierzy Wyklętych. Uroczyście pochowano żołnierzy 3. Brygady Wileńskiej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego.
3. Brygadą Wileńską dowodził kapitan Romuald Rajs ps. Bury. Na pogrzebie jego żołnierzy obecny był jego syn, również Romuald Rajs.
„Żegnam bohaterskich żołnierzy i cieszę się, że mają własny grób. Miejsce pochówku mojego ojca do dziś jest nieznane, ale mam nadzieję, że jeszcze przed śmiercią znajdę jego szczątki i będę mógł zapalić świeczkę na jego grobie”
– mówił na orłowskim cmentarzu Romuald Rajs. Jego ojciec został skazany 1 października 1949 na karę śmierci na pokazowym procesie w białostockim kinie „Ton”.
Organizatorami uroczystości, w porozumieniu z Diecezją Ełcką, były: Urząd Gminy Wydminy, Fundacja Niezłomni oraz Stowarzyszenie Pamięci Żołnierzy Wyklętych „Gajrowskie”.
Cześć i Chwała Bohaterom!
Więcej znajdziecie na wpolityce.pl / niezalezna.pl
zdjęcie główne: PAP / Artur Reszko
zdjęcia w art: Robert Krauz oraz JWK Lubliniec